Cập nhật thông tin về Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP)

1/ Thông tin chung về Hiệp định

Quốc hội đã phê chuẩn Hiệp định CPTPP vào ngày 12/11/2018 tại kỳ họp thứ 6 Quốc hội khóa XIV.

Nhằm phân công nhiệm vụ, trách nhiệm cho các cơ quan, tổ chức liên quan, quyết định biện pháp chỉ đạo, điều hành và các biện pháp khác triển khai thực hiện đầy đủ và hiệu quả Hiệp định, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Quyết định số 121/QĐ-TTg ngày 24/1/2019 phê duyệt Kế hoạch thực hiện Hiệp định CPTPP.

Thực hiện Quyết định số 121/QĐ-TTg, ngày 27 tháng 3 năm 2019, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã ban hành Quyết định số 440/QĐ-BTC ban hành kế hoạch của Bộ Tài chính trong đó tập trung vào công tác tuyên truyền, phổ biến; xây dựng pháp luật; nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển nguồn năng lực và xây dựng các báo cáo.

• Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu: Ngày 26/6/2019, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã ký Nghị định số 57/2019/NĐ-CP ban hành Biểu thuế xuất khẩu ưu đãi, Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt của Việt Nam để thực hiện Hiệp định CPTPP giai đoạn từ ngày 14 tháng 01 năm 2019 đến hết ngày 31 tháng 12 năm 2022.
• Dịch vụ phụ trợ bảo hiểm: Ngày 14/06/2019, Quốc hội thông qua Luật số 42/2019/QH14 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật kinh doanh bảo hiểm, Luật sở hữu trí tuệ.
• Thủ tục hải quan: Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 38/2018/TT-BTC ngày 20/4/2018 của Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định về xác định xuất xứ hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu trong đó bổ sung hướng dẫn kiểm tra, xác định xuất xứ hàng hóa của cơ quan hải quan quy định tại Hiệp định CPTPP.

2/ Các cam kết về tài chính trong CPTPP

• Cam kết về thuế nhập khẩu

Việt Nam cam kết xóa bỏ gần 100% số dòng thuế trong Hiệp định CPTPP, theo đó: (i) 65,8% số dòng thuế có thuế suất 0% ngay khi HIệp định có hiệu lực; (ii) 86,5% số dòng thuế có thuế suất 0% vào năm thứ 4 kể từ khi Hiệp định có hiệu lực; (iii) 97.8% số dòng thuế có thuế suất 0% vào năm thứ 11 kể từ khi Hiệp định có hiệu lực; (iv) Các mặt hàng còn lại cam kết xóa bỏ thuế nhập khẩu với lộ trình xóa bỏ thuế tối đa vào năm thứ 16 hoặc theo hạn ngạch thuế quan.

• Cam kết về thuế xuất khẩu

Trong CPTPP có 3 nước áp dụng thuế xuất khẩu là Việt Nam, Malaysia và Canada. Cả 3 nước cam kết xóa bỏ thuế xuất khẩu, ngoại trừ các nhóm mặt hàng được bảo lưu. Việt Nam cam kết xóa bỏ thuế xuất khẩu đối với phần lớn các mặt hàng hiện đang áp dụng thuế xuất khẩu, cơ bản theo lộ trình từ 5-15 năm sau khi Hiệp định có hiệu lực. Một số nhóm mặt hàng quan trọng như than đá, dầu mỏ và một số loại quặng, khoáng sản (70 mặt hàng) được tiếp tục duy trì thuế xuất khẩu.

• Cam kết trong lĩnh vực dịch vụ tài chính

Việt Nam cam kết mở cửa bổ sung đối với một số loại hình dịch vụ tài chính mới như dịch vụ nhượng tái bảo hiểm qua biên giới, dịch vụ quản lý danh mục đầu tư qua biên giới, một số loại hình dịch vụ chứng khoán. Bên cạnh đó, Việt Nam cũng bổ sung các cam kết liên quan đến bảo hộ đầu tư như cơ chế giải quyết tranh chấp, nguyên tắc đối xử tối thiểu MST. Mặc dù vậy, Việt Nam cũng được quyền áp dụng các biện pháp thận trọng, các biện pháp bảo vệ an ninh quốc gia, quyền lợi và thông tin cá nhân, chính sách về tỷ giá, tiền tệ nhằm đảm bảo một môi trường đầu tư ổn định, an toàn.

• Cam kết trong lĩnh vực hải quan

Việt Nam cam kết các thủ tục hải quan đáp ứng theo yêu cầu CPTPP như thời gian giải phóng hàng chuyển phát nhanh trong vòng 6 tiếng, thời gian giải phóng hàng hóa trong vòng 48 tiếng khi hàng hóa nhập cảnh hải quan, thông tin được xử lý bằng phương thức điện tử trước khi hàng đến; ngoài ra còn tuân thủ các quy định về xuất xứ hàng hóa, quản lý rủi ro… của CPTPP. Trong các quy định về hải quan, đáng chú ý là quy định cơ chế tự chứng nhận xuất xứ, theo đó cho phép doanh nghiệp tự khai báo xuất xứ cho hàng hóa của mình thay cho cách thức quản lý hiện tại là doanh nghiệp có giấy chứng nhận xuất xứ do cơ quan có thẩm quyền của nước xuất khẩu cấp. Điều này tạo thuận lợi cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu và đơn giản hóa thủ tục hải quan.