Khảo sát doanh nghiệp về nâng cao trình độ kỹ năng nghề và hợp tác với cơ sở giáo dục nghề nghiệp

Trong năm 2019, Chi nhánh Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tại thành phố Hồ Chí Minh, đã phối hợp với Viện Khoa học Giáo dục nghề nghiệp (NIVT) và Chương trình Hợp tác Việt-Đức “Đổi mới Đào tạo nghề Việt Nam” (GIZ) tiến hành khảo sát doanh nghiệp với chủ đề “Nâng cao trình độ kỹ năng tay nghề và hợp tác với cơ sở GDNN”. Cuộc khảo sát được thực hiện tại 4 tỉnh và thành phố là Hồ Chí Minh, Bình Dương, Đồng Nai và Long An, với 43 doanh nghiệp tham gia.

Hầu hết các Doanh Nghiệp được khảo sát đều có nhu  cầu tuyển dụng lao động đã qua đào tạo ( lên pie chart 86%) với  trình độ tay nghề và học vấn khác nhau.  (26% trung cấp, 35% Cao đẳng  và 39% sơ cấp).

Để đáp ứng được nhu cầu này, nhiều Doanh nghiệp hiện đã chú trọng xây dựng phòng ban đào tạo,  cử nhân viên thực hiện chức năng đào tạo cũng như có công cụ theo dõi quá trình đào tạo của học viên tại doanh nghiệp. Bởi vì hoạt động giáo dục nghề nghiệp đã được đa phần các Doanh nghiệp xem là khoản đầu tư thay vì chi phí. Và thực tiễn cho thấy, đây là khoản đầu tư có hiệu quả. Không chỉ dừng lại ở mặt tài chính, khi tham gia vào giáo dục nghề nghiệp, có rất nhiều lợi ích khác nhau mà doanh nghiệp nhận được đặc biệt là việc đảm bảo chất lượng nguồn lao động có kỹ năng – một bài toán khó  mà nhiều doanh nghiệp hiện nay chưa tìm được lời giải.  Chính vì vậy, đã có 19 DN khẳng định tiếp tục và mở rộng quy mô hợp tác với cơ sở giáo dục nghề nghiệp.

Tuy nhiên nhìn vào các hoạt động hợp tác chung giữa DN và cơ sở giáo dục nghề nghiệp chúng ta cũng có thể nhận thấy chưa có nhiều DN tham gia hợp tác sâu và toàn diện trong quá trình đào tạo nghề. Đây là vấn đề cần cải thiện để nâng cao hiệu quả hợp tác trong tương lai.Hơn nữa  mối quan hệ hợp tác giữa DN và Nhà trường hiện nay chủ yếu là ngắn hạn.

Và thường mối quan hệ hợp tác được xây dựng do cơ sở GDNN chủ động tiếp cận doanh nghiệp hoặc qua quan hệ cá nhân của DN. VCCI và các Hiệp hội DN cũng góp phần xúc tiến hợp tác giữa DN và Cơ sở GDNN, tuy nhiên trong thời gian tới, vai trò trung gian xúc tiến, kết nối của các Tổ chức có thành viên là DN cần được đẩy mạnh hơn nữa.

Hiện nay Luật giáo dục nghề nghiệp chưa có quy định cụ thể về hợp đồng hợp tác đào tạo giữa doanh nghiệp và cơ sở GDNN và hợp đồng đào tạo (học việc) giữa doanh nghiệp và người học, vì vậy có 43 DN mà có đến 4 hình thức ký kết hợp đồng đào tạo doanh nghiệp.

Dù hợp tác với cơ sở GDNN mang lại rất nhiều lợi ích cho DN thế nhưng khi triển khai doanh nghiệp lại gặp rất nhiều rào cản như:

– Ngành nghề sản xuất đặc thù không có cơ sở giáo dục nghề nghiệp đào tạo phù hợp

– Thông tin, số liệu về hoạt động giáo dục nghề nghiệp không thu hút

– Nhân viên phụ trách đào tạo tại Doanh nghiệp thiếu kỹ năng tìm kiếm hợp tác với cơ sở giáo dục nghề nghiệp

– Cơ sở giáo dục nghề nghiệp chưa xây dựng được sản phẩm đào tạo đáp ứng nhu cầu thị trường

– Luật giáo dục nghề nghiệp chưa có quy định cụ thể về hợp đồng đào tạo. Do đó quyền lợi và nghĩa vụ của các bên chưa được bảo đảm. Chi phí của DN bỏ ra trong  hoạt động liên kết với cơ sở GDNN không được tính là chi phí được trừ  khi xác định thuế thu nhập doanh nghiệp.

Để nâng cao hiệu quả hợp tác với cơ sở GD nghề nghiệp, các doanh nghiệp mong muốn Nhà nước có các chính sách khuyến khích về thuế, thông tin dự báo thị trường lao động, hỗ trợ các khoản đầu tư của doanh nghiệp cho mục đích giáo dục nghề nghiệp cho một số ngành ưu tiên, cũng như hoàn thiện hành lang pháp lý để khuyến khích sự hợp tác giữa Doanh nghiệp và cơ sở giáo dục nghề nghiệp

Cần phải nhấn mạnh rằng hợp tác đào tạo lao động có kỹ năng giữa DN – Nhà trường và Nhà nước là giải pháp căn cơ để Việt Nam có được nguồn lao động chất lượng cao, đáp ứng cho nhu cầu phát triển kinh tế.

  • Sự kiện
  • Đào tạo

Bà Bùi Thị Ninh

Phó Giám đốc VCCI-HCM

093 815 0708

buithininh@vcci-hcm.org.vn